Làng nghề mộc Thái Yên ở xã Thanh Bình Thịnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh, nổi tiếng với các sản phẩm mộc dân dụng và gỗ mỹ nghệ. Không chỉ tạo ra những sản phẩm chất lượng, Thái Yên còn là một trong số ít vùng quê ở Hà Tĩnh vẫn giữ được nét đẹp văn hóa truyền thống mang đậm dấu ấn làng nghề từ xưa để lại.
Giữ gìn làng nghề mộc Thái Yên
Nghề mộc ở Thái yên có lịch sử phát triển từ xa xưa. Ban đầu, dân làng chỉ làm những vật dụng thông thường như mâm, khay, hương án… để thờ tự. Sau đó, người dân Thái Yên đi khắp nơi học hỏi kinh nghiệm làm mộc để đóng bàn ghế, giường tủ, tràng kỷ… Nhờ bàn tay tài hoa khéo léo và sự kiên trì, tỉ mỉ trong quá trình làm, tay nghề của thợ mộc nơi đây ngày càng nâng cao và tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị nghệ thuật.
Người làng mộc Thái Yên đang cần mẫn hoàn thiện sản phẩm để giao cho khách hàng.
Theo xu hướng sản xuất hiện đại, các cơ sở làm mộc cũng đầu tư thêm nhiều phương tiện, máy móc để tạo ra những sản phẩm mộc có chất lượng, đa dạng về mẫu mã, thu hút khách hàng. Từ những hộ làm mộc nhỏ lẻ, ngày nay, làng mộc Thái Yên đã có hơn 700 cơ sở sản xuất, kinh doanh, tạo công ăn việc làm thường xuyên cho hàng nghìn người dân trong vùng. Năm 2022, doanh thu công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp của xã Thanh Bình Thịnh ước đạt hơn 328 tỷ đồng, trong đó riêng làng mộc Thái Yên chiếm khoảng 70% (hơn 230 tỷ đồng).
Năm 2019, Cục Sở hữu trí tuệ đa cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu tập thể “Mộc Thái Yên - Làng nghề truyền thống Đức Thọ, Hà Tĩnh”. Đây là động lực lớn góp phần vào việc xây dựng thương hiệu, nâng cao uy tín và khẳng định chất lượng cho sản phẩm mộc của Thái Yên.
Bên cạnh những thời kỳ thịnh vượng, làng mộc Thái Yên cũng có nhiều thăng trầm biến động do xu hướng thị trường, ảnh hưởng của Covid-19… Nhưng nhờ tinh thần sáng tạo, hăng say lao động, cùng sự quyết tâm gìn giữ nghề cha ông để lại, Mộc Thái Yên vẫn giữ được những nét đặc trưng vốn có, đồng thời đa dạng hoá sản phẩm để hoà mình với nhịp sống mới của thời đại. Làng nghề góp phần giải quyết việc làm cho nhiều hộ dân đồng thời cũng gìn giữ văn hóa làng nghề truyền thống của địa phương.
Thay đổi để phát huy giá trị làng nghề truyền thống
Một số loại nội thất theo phong cách tối giản ở làng mộc Thái Yên.
Nhắc đến đồ gỗ mỹ nghệ, người ta thường nghĩ ngay tới những đồ vật được chạm khắc cầu lỳ, tỉ mỉ. Nhưng ở làng mộc Thái Yên, trong những năm gần đây, bên cạnh việc sản xuất các mẫu truyền thống, người thợ nơi đây còn tạo ra xu hướng về nhưng loại nội thất gỗ theo phong cách tối giản hơn. Các bộ bàn ghế có đường nét gọn gàng, màu sắc tự nhiên và phù hợp nhiều không gian và dễ dàng vệ sinh trong quá trình sử dụng. Các sản phẩm này được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh đón nhận, tạo thêm một nét khác biệt cho làng nghề mộc nơi đây.
Không những vậy, nhằm thúc đẩy sự phát triển của làng nghề, trong nhiều năm qua, một số cơ sở đồ gỗ ở Thái Yên đã tham gia chương trình OCOP và có nhiều sản phẩm đạt chất lượng OCOP như bộ bàn ghế sofa, giường nằm và tủ kệ…
Áp dụng máy móc kỹ thuật vào sản xuất giúp làng nghề nâng cao chất lượng và tối ưu chi phí cho sản phẩm.
Sau khi tham gia OCOP, các cơ sở nhận thấy sự thay đổi tích cực hơn trong kinh doanh nhờ việc đẩy mạnh giới thiệu, quảng bá sản phẩm tới nhiều khách hàng, góp phần tăng doanh thu sản xuất. Đây không chỉ là niềm vui của các cơ sở sản xuất mà còn là tín hiệu tích cực của chương trình OCOP và định hướng phát triển làng nghề truyền thống của huyện Đức Thọ trong thời gian tới.
Ông Đinh Tiến Dũng - Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Bình Thịnh cho biết, làng nghề mộc Thái Yên có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương nên cơ quan chính quyền các cấp thường xuyên quan tâm để thúc đẩy làng nghề phát triển. Sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, làng nghề truyền thống mộc Thái Yên đã sớm phục hồi và tiếp tục phát triển mạnh mẽ hơn. Sự phát triển của làng nghề cũng có đóng góp lớn vào chương trình xây dựng nông thôn mới và chương trình mỗi xã một sản phẩm OCOP./.
